Voor de generatie jongeren die nu opgroeit, is de aanwezigheid van internet en digitale media vanzelfsprekend. Denk aan apps, websites, games, tv en films. Maar als je handig bent met media, betekent dat nog niet dat je mediawijs bent. Deze week is het “De Week van de Mediawijsheid” met als thema 'Like en cancel'. En daarbij gaat het over opkomen voor een ander bij kwetsend gedrag online. De campagne is een initiatief van Netwerk Mediawijsheid en door heel Nederland vinden diverse activiteiten plaats om de mediawijsheid te vergroten.
Mediawijs en opvoeding
Maar wat is nu eigenlijk mediawijs? Mediawijs(heid) gaat over bewust, kritisch en actief omgaan met media. Wie mediawijs is, weet bijvoorbeeld óók hoe je media slim en creatief kan inzetten om je doelen te bereiken. Of hoe je de valkuilen het beste kunt omzeilen. Daarom is het belangrijk dat ouders mediawijs en digitaal vaardiger zijn of worden.
Vanaf het eerste moment dat een kind naar een scherm kijkt vertoont hij online gedrag. En daardoor hoort aandacht voor media bij de dagelijkse opvoeding van kinderen. Weet jij wat je kind allemaal online doet? Praat er met elkaar over. Een leuk hulpmiddel voor een gesprek is het spel Mediamatties.
Hierbij ook nog wat praktische tips die je in het gesprek mee kunt geven:
Post geen persoonlijke gegevens;
Spreek nooit zomaar met iemand af die je online hebt leren kennen;
Tag niet zomaar iemand in een foto of bericht;
Scherm je profiel af en voeg alleen mensen toe die je echt kent.
Met mediaopvoeding leren kinderen om bewust, veilig en gezond om te gaan met media. Het is een taak van ouders en van iedereen die kinderen begeleidt. Het kan problemen voorkomen. Kinderen worden bijvoorbeeld online gepest, gamen te lang en te veel of kunnen nepnieuws niet onderscheiden van echt nieuws.
Er zijn verschillende manieren waarop je in actie kunt komen tegen kwetsend gedrag online. Dat kan direct en publiekelijk, maar ook indirect en anoniem.
Hulp aanbieden
Merk je dat je kind of een kind uit je omgeving gepest wordt? Dan kun je het verschil maken!
Uit onderzoek is namelijk gebleken dat in ruim de helft van de gevallen het pesten binnen 10 seconden stopt als er iemand ingrijpt. Zo kun je laten weten dat hij of zij er niet alleen voor staat. Zie je dat er online gepest wordt? Maak er dan een foto van als bewijs en meld het online pesten aan het social-media bedrijf. Zij kunnen de kwetsende beelden of het commentaar offline halen.
Daarnaast kun je helpen door de mediawijsheid van een kind te vergroten. Het inschatten van de ernst van de situatie kan nog best lastig zijn. Racisme en schelden keuren veel jongeren af, maar bij het inschatten van negatief gedrag, zoals haatreacties hebben ze meer moeite. Als kinderen niet zeker weten of een situatie erg genoeg is om er iets tegen te doen, dan is de kans kleiner dat zij in actie komen.
Leg daarom uit hoe ze het kunnen herkennen, wat de consequenties zijn en dat sommige gedragingen zelfs strafbaar zijn. De website eerstehulpbijonlinehaat.nl of meldknop.nl kunnen hierbij helpen.
Om het ‘slachtoffer’ te helpen is het fijn als jij als ouder de persoon die vervelend gedrag online vertoont persoonlijk en op een respectvolle manier privé aanspreekt. Dit kun je bijvoorbeeld doen door een privébericht te sturen en uit te leggen waarom jij het gedrag niet oké vindt. Probeer hierbij duidelijk te maken dat woorden (ook online) kwetsend kunnen zijn.
Meerwaarde
Maar naast de bedreigingen die internet en digitale media met zich mee kan brengen is het ook van belang om in te zien dat media van grote waarde kan zijn in ons leven!
Zo zijn een boek, app of website middelen om leesvaardigheid te vergroten, om met al je creativiteit aan de slag te gaan, om nieuwe omgevingen te verkennen of om meer te leren over een onderwerp dat je interesseert.
Tijdens de lessen in november besteden wij bij World Wide Juf met onze leerlingen ook aandacht aan mediawijsheid.
Vriendelijke groet, Team World Wide Juf
Comments